<

Nicole Arendse

Nicole Arendse was 25 years old at the time of the interview and was born in Clanwilliam, where she is known as Sussie.

Nicole Arendse speaks about the annual Lantern Parade (facilitated by the University of Cape Town’s Clanwilliam Arts Project) and her grandfather’s influence in the Clanwilliam community. As the granddaughter of the well-known Appie April, Nicole is also very involved with the Lantern Parade and the local community.

Nicole Arendse was born in 1992. She speaks of growing up in Clanwilliam, of the brigade her grandfather, Appie April, started and of the values her grandparents taught her. She has a great love for the annual Lantern Festival and feels it has offered her opportunities and united the community. Nicole tells of the respect her grandfather held in the community and how the Lantern Festival has improved over the years.

 

My name is Nicole Arendse. I live in Clanwilliam and I’m 25 years old. My mother is Janetta Arendse, my father Michael Arendse, my grandma Auntie Settie April, and my grandpa Uncle Appie April.

And, oh, there are so many things. I was actually born in Tygerberg, but I was made and grew up in Clanwilliam. For about 25 years. I prefer being here rather than any other place, because Clanwilliam is very unique and the town is nearly more than 200 years old. So why not here?

How was your childhood?

My childhood was actually very nice, very pleasant. To grow up in an old-fashioned environment is different to city life. We always had to collect wood as children. Electricity was scarce at the time, you know, and we didn’t have like much money either. We just got by on the bread and sugar and the milk that we had. And we often had it tough.

Our favourite playing spot was actually from Denne Street to Park Street. That was our playground, up to the river which is below the playground, and I don’t know why it was our playground. Of course, we didn’t know about playgrounds and such things in those days. And up to today, I’m actually glad that I grew up in this environment, because if I had been in another place, I probably would not have recognised myself as myself.

But my childhood in Clanwilliam, I can’t, I can actually not stop talking about it. So, many people would say, “I think you come from Clanwilliam. Oh, you’re boring, you just keep on about Clanwilliam.” I keep on about it because it is my birthplace and growing-up place. How can I? … Wow, there are so many things, I can’t even… I remember well, we were still children, we would always, we couldn’t wait for school to close. Afterwards we always went to the… At the hospital, there was this wettish spot, you know, these reeds, and we used to play there a lot. It doesn’t exist any more today. And we also played in the river a lot, sometimes stole oranges. And when we got home, Uncle Appie was already standing there at the gate, velskoen* in his hand, full of cement, just waiting for Nicole to arrive, to give her a hiding. As I came closer, I was already peppering him with explanations: “No, Grandpa, we played here and there.” And Grandpa would say, “Don’t talk rubbish, come past me.” Walking towards the house, I was already peeing salt, because he was going to set my bum on fire. And that day, when we stole the oranges, I’d probably just set my foot inside the gate when that vellie* was all over my back, so that I fell into the roses.

And as I’m falling, my grandma comes out and stops my grandpa. And my grandma’s words are, “Appie, you cannot hit the child like that, what do you think you’re doing?” So my grandpa says to my grandma, “No, man, Set, these children, it is now already the second time that the girl comes home late, the sun has already set, and he* comes and tells me where they’ve been playing. Do you think I believe this shit?” So my grandma calms my grandpa, “Let her go, let her go.” And as I’m struggling to get up, my grandma gives me a, those Wilsons, what do you call them? – toffees, my grandma gives me a toffee, “Ah, put a sock in it and go and wash.” And as I enter the house, Grandpa adds from the side, “Nicole, I’m warning you, soon ripe, soon rotten. And you will not go and play in that wet area again. When you get back, I’ll hit you until your bum is just as wet.”

Those words of my grandpa’s, that he always said to us, those words wandered and went, but eventually they, like, now they’ve become a reality. That time – remember, when you’re a child, you don’t really listen to the grown-ups. But as soon as things start happening to you in life, then you want to – wow, it was a warning that time, and that time. Why didn’t you listen at the time?

My grandpa brought us up very strictly. Especially me. I was very brave, you know, I cursed a lot, I carried on. And he started the brigade. I was probably six years old, to be exact, about six, five, wasn’t I, Mommy? So I started in the brigade, I first took part in the marching bands, took part, took part, until I later started learning to play the instruments myself. I couldn’t read notes, I was forced to read notes, because I had to do it. I didn’t have a choice, because that is how a soldier, that is when you have a soldier, for Grandpa who brought you up in this manner.

And that grandpa did a lot for us, that grandpa, like in… I’m just sorry that the brigade isn’t there any more, because he built it up. They were like, he and Grandma, it was actually their desire to do it, for the community, and for the youth. And hundreds of children took part in the brigade until the brigade collapsed, because of political reasons and so on. I won’t go there now. But my feeling today is, I want us as young people – if we can only take it further, where they left it, we will be a big benefit and, it will be an enriching thing, especially for the community.

And what they also, Grandma and Grandpa, taught us, is that when adults speak, you keep your mouth shut. And you have to be obedient; as long as you’re in your parents’ house, you’ll be obedient. Because who knows when you can go to other places, or when you can put your feet under other people’s tables. And I’m also quite glad for their sakes that they brought us up like that, because if it hadn’t been for them, where would I be today? Would I have been able to have my own steel band? Would I have been able to organise my own children? With the types of projects that we undertake? It’s all there, and don’t even mention the Lantern Festival, the Lantern Festival is also the main character.

I’ve now been part of the Lantern Festival, oh golly, probably for 16 years. I started as a child, attending drama workshops, dances, doing art and all of that. After 16 years I presented my own, I was able to present my own workshop. And it is actually also a way of saying thank you to them, because if it hadn’t been for them, it would probably not have happened. But I’m glad, and I’m glad that we could all be gathered into one camp when the Lantern Festival came, because when the Lantern Festival is here, there are more than 500, 700 children who come daily and then there are also the adults who come to watch what their children are doing, and what the other facilitators are doing with their children. So I think the Lantern Festival should just happen all the time, it’s basically something that gets everyone together. And the types of stories that are told, especially Khoisan stories, and my grandpa and my grandma, they were Khoi people. I don’t know my descent, probably Namakhoi – I still have to look into that. And, they were actually from Leliefontein, if I’m correct, Grandma, Grandpa, weren’t they? They were actually from that area, so I won’t really know unless I go and do the research.

And what also makes me happy is that, I’m just glad for what they were able to do for the town and for us in the town. My grandpa also assisted many children with story stuff and helped them, and advertised. My grandma as well, my grandma was a sports boffin, she played a lot of table tennis and also tennis. My grandma was very original [sic], netball especially – oh, don’t mention rugby. My grandpa, on the other hand, was very upright; he always wanted things his way, which he didn’t always manage to get. My grandma was just by his side, always. And they’ve been… for more than three years (inaudible 09:33), it is now just us, who stayed behind, so we’ll have to see that our thing is taken forward and not disappoint them, because if it wasn’t for them, we wouldn’t have been here.

And I also want to say something else before I forget. They had a particular book out, Voordat my storie onder die sand verdwyn [Before My Story Disappears Beneath the Sand], and I never looked at the book, until the day that I, I think I read four, five verses. And to me it was like, no, man, these people could never have made a book, we live in a rural area, how is that possible? And it just shows you, anything can happen; if you only believe, everything will be all right. So these people had a book out, and I was astounded by that book and I was so excited about that book. And one day, to my regret – the book was in my backpack with quite a few personal things of mine and I was getting ready to read the book, and I wanted to go through the book; we actually wanted like a play, we wanted to turn the story into a play, particularly things my grandpa had spoken about. And before I knew it, my backpack was gone, book and all. I didn’t care about the other personal stuff of mine that was in the bag, I was more worried about the book. Because to me it just feels like books have more value than anything else. And up to this moment, that book is still gone. But luckily I have a special DVD copy here, inside, but that’s obviously different from a book, so I am quite careful and on the lookout for that book. But I don’t think I’ll ever get that book back, except if I can get a copy of it.

But as I say, I’m actually glad they brought us up like that, and glad of what we can do in the community. My grandpa taught us a lot about discipline in particular. Discipline was his thing. If a child had no discipline, he gave it and he made sure that the child had it. And no one had any choice when it came to Uncle Appie. When Uncle Appie sat there on the stoep of the bar with his newspaper and his Stoney, or his Tab, and someone arrived who wanted to go into the bar and he saw Uncle Appie, he stopped in his tracks and turned around one hundred percent because Uncle Appie was sitting in front of the bar. Such respect the people in town had for my grandpa.

So, I cannot go there now because… I just have to say, if it hadn’t been for them, we wouldn’t have been where we are.

Tell me, how were they involved, your grandpa and them, with the Lantern Festival?

My grandpa was very involved with the Lantern Festival. I think the Lantern Festival started in 2000, didn’t it? In 2000 we had our first Lantern Festival. And I think my grandpa became part of the Lantern Festival in 2001. From 2001 to 2014, 2013, 2014 he was, he was still involved, and my grandma also participated. After that he fell ill. But during the time that he was part of the Lantern Festival, he actually did quite a lot. We had a youth brigade and we had the marching band, and through the brigade he was involved in the Lantern Festival. And all of us who were there took part in the brigade and through the brigade I also went Lantern Festival: brigade, Lantern Festival, brigade. I was there, and it was through him that it was like that.

And he also went out, sometimes, like when the people wanted to hold bôggelô (?? 13:41), then he continued knocking on that door, and “open the door, this must happen, that must take place,” – doesn’t matter what you say, his word was law. He always sort of made arrangements so that things just fell into place, for the whole week maybe. And he and… Mark Fleischman and Jenny and them had a very good relationship and they communicated well with each other. So my grandpa was very involved, that is what I can say now.

Do you think the Lantern Festival has any shortcomings? How can it improve?

The Lantern Festival as it, like it always has been – I think it improves every year. I can’t say that something new should be added, but as the years went by, everything improved. Do you understand? Initially we didn’t have much space, because we were at the little school at first. And from there it went to the school, and from the school to the park, so I can’t say that something has to be added. But what I can say is that it improves every year. So when it happens, then… it is a wow moment when it happens, because you’re sitting there and thinking, I wonder what it is? I wonder what it will be? They sometimes surprise us, so we just have to wait, containing our curiosity; we have to wait and see what they come up with next, and that… Of course, everyone is especially excited when it is that Sunday. The mingle and meet of the students and I don’t know what else, and all of that. That is actually the nicest part of the Sunday meeting. What I also wanted to say is, I don’t think they should add anything. Understand? Because all of their minds are creative and every year something new is added, like last year – the year before last the steel band wasn’t there. Understand? And last year the steel band was there and I could do it. So this year, we just hope that there will be something more, and also next year which is still coming – I just hope there will be something else that will also be a wow moment for all of us. But I cannot point my finger at anything else. I don’t have a problem, the Lantern Festival must simply come. That the lights can shine.

Nicole Arendse was 25 jaar oud ten tyde van die onderhoud. Sy is op Clanwilliam gebore en almal noem haar Sussie.

Nicole vertel van die jaarlikse Liggiefees (wat deur die Universiteit van Kaapstad se Clanwilliam-kunsprojek gefasiliteer word) en haar oupa se invloed op die Clanwilliam-gemeenskap. As die kleindogter van die bekende Appie April is Nicole ook baie betrokke by die Liggiefees en die plaaslike gemeenskap.

Nicole Arendse is in 1992 gebore. Sy vertel dat sy op Clanwilliam grootgeword het, van die Jeugbrigade wat haar oupa, Appie April, begin het, en van die waardes wat haar ouma en oupa haar geleer het. Sy is baie lief vir die jaarlikse Liggiefees. Sy voel dat dit vir haar geleenthede geskep en die gemeenskap verenig het. Nicole vertel hoeveel respek die mense in die gemeenskap vir haar oupa gehad het, en hoe die Liggiefees oor die jare verbeter het.

 

Ek is Nicole Arendse, woon in Clanwilliam, vyf-en-twintig jaar oud. My moeder is Janetta Arendse, vader Michael Arendse, ouma antie Settie April, en oom Appie April, as oupa.

En, ai, daar’s so baie dinge. Ek is eintlik gebore in Tygerberg, maar ek is ge-, gemaak en opgegroei in Clanwilliam. Vir vyf-en-twintig jaar omtrent. Dan verkies ek eerder om hier te wees as in ’n ander plek, want Clanwilliam is baie uniek en dis ’n dorpie wat amper oor die twee honderd jaar oud is. So, hoekom nie hier nie?

Vertel vir ons, hoe was jou opgrootjare?

O, jene, van die ongeleerdheid. My opgrootja-, my kinderjare was eintlik baie nice, baie heerlik. Om in ’n outydse omgewing groot te word is anders as die stadslewe. Ons het altyd baie houtjies bymekaar geloop maak as kinders, daai tyd was die krag mos maar altyd skraps en ons het ook nie soos baie geld gehad nie. Ons het maar net op en af met die broodjies en die suikertjies en die melkies wat ons het. Enne, daar was ook baie swaarkrydae en dan die, hoe kan ek nou sê, hoe kan ek nou … Onse gunstelingspeelplekkie was eintlik uit Dennestraat uit tot in Parkstraat, was onse speelpark, tot in die rivier wat onder die speelparkie lê, en ek weet nie hoekom dit onse speelparkie, speelplekkie was nie, ons het mos nie daai tyd geken van speelparkies en sulke goed nie. En, tot in vandag toe, ek is eintlik bly ek het in dié omgewing grootgeraak, want sou ek in ’n ander plek gewees het, sou ek myself seker nie geherken het as myself nie.

Maar my kinderdae in Clanwilliam, ek kan nie, ek kan nie eintlik ophou praat daarvan nie. So, soveel mense gaan sê: “Ek dink jy kom uit Clanwilliam. Ag, jy is vervelig, jy bly met Clanwilliam.” Ek sal aanhoudend praat, want dis my geboorteplek, eintlik, en grootraakplek. Hoe kan ek? … Jhou, hier’s so ’n klomp dinge, kan nie nog baie nie – ek kan mooi onthou, ons was nog kinders gewees, dan’t ons altyd, ons kan nie gewag het die skool moet uitgaan nie, dan het ons altyd daar by die, by die hospitaal, daar was mos so ’n ou natterige area gewees, so, sulke riete, en ons het altyd daar baie gespeel. En dit bestaan vandag niks meer nie. En dan’t ons baie in die rivier ook gespeel, soms lemoene ook geloop steel, en sodra ons by die huis kom, dan staan oom Appie al daar in die hek al met die velskoen in die hand, vol sement, wag hier net vir Nicole om aan te kom, dat sy op haar dinges kan kry. Soos ek aankom, toe gooi ek net die verduidelikings: “Nee, Oupa, ons het daar en daar gespeel.” Dan vertel Oupa al klaar: “Moenie met my boggherol praat nie, kom verby.” Met die loop na die huis toe, sit ek en pie al klaar hier soutjies, want jou gat gaan nou geslat word dat dit bars. En dié dag van die lemoene gaan steel, ek het seker net my voet by die hek ingetrap, maar daai vellie waai oor my blaaie, lat ek in die roosbome in loop val. En met die val, toe kom my ouma uit, toe keer my ouma my oupa. En my ouma sak met die woorde: “Appie, jy kan mos nie die kind so vrekslaan, hoe is jy dan nou?” Hier sal my oupa vir my ouma sê: “Nee, man, Set, dié kinders, dis nou al die tweede keer dat die meisiekind laat by die huis aankom, die son het al gesak, en hy kom vertel vir my aanmekaar van hulle het ek weet nie waar gespeel nie. Dink jy ek glo dié stront?” Dan haal my ouma kalmeer my oupa: “Los vir haar, los vir haar.” Soos ek nou sukkel om hier op te staan, hier gee my ouma vir my ’n, daai Wilsons, daai blok – wat noem ’n mens daai? – toffies, gee my ouma vir my ’n blok: “A, hou net jou bek en gaan was.” En met die ingaan by die huis, hier’s Oupa lê so van diékant af: “Nicole, ek waarsku vir jou nou al, vroeg ryp, vroeg vrot. En jy gaan speel nie daar by daai nat gronde weer nie; as jy terugkom, slat ek jou gat so nat.”

En, daai woorde wat my oupa so altyd vir ons gesê het, dit het gedwaal en dit het gegaan, maar mettertyd het dit, soos nou kom dit alles tot realiteit. Daai tyd, onthou, as ’n mens kinders is, luister mos nooit eintlik na die grootmense nie. Maar sodra jy beginne goedjies oorkom in die lewe, dan wil jy, jhou, dit was ’n waarskuwing daai tyd en daai tyd. Hoekom het jy nie al daai tyd geluister nie?

En my oupa het vir ons baie straf grootgemaak. Veral vir my, ek was mos baie dapper, ek het mos baie gevloek, ek het aangegaan. En, hy’t die brigade beginne, ek was seker ses jaar oud, om presies te wees, so ses, vyf, nè Mammie. Toe beginne ek in die brigade, ek het eers soos in die marching bands deelgeneem, gedeelgeneem, gedeelgeneem. Tot ek later net instrumente beginne self leer speel het. Ek kan nie note gelees het nie, vir my was dit forseer om note te lees, omdat ek dit moet doen, en ek het nie ’n keuse gehad nie, want dis hoe ’n soldaat, dis wanneer jy ’n soldaat het, vir Oupa wat vir jou so grootmaak.

En, daai oupa het vir ons baie gedoen, jong, daai oupa ons, soos in, ek is nou net eintlik spyt die brigade is nie meer daar nie, want hy’t dit opgebou. Hulle was soos in, hy en my ouma, dit was eintlik hulle begeerte om dit te doen, vir die gemeenskap, en vir die jeug. En daar het hy honderde kinders deelgeneem aan die brigade totdat die brigade platgeval het, deur … politieke redes en so. Ek gaan nou nie daar gaan nie. Maar wat ek vandag net voel, is, ek wil hê ons as jonges, as ons net dit kan verder vat, daar waar hulle dit gelos het, gaan dit vir ons ’n baie baat vind, en ’n ryke ding wees, veral vir die gemeenskap.

En wat hulle ook, Ouma en Oupa, vir ons geleer het, is as grootmense praat, hou jy jou mond. En jy moet onderdanig wees – solank jy in jou ouerhuis bly, gaan jy onderdanig wees. Want wie sê nie, as jy uit kan gaan na ’n ander plekke toe, of jou voete onder ander mense se tafels kan inskop nie. En ek is ook bietjie baie bly vir hulle part dat hulle vir ons so grootgemaak het, want was dit nie vir hulle nie, waar sou ek vandag gewees het? Sou ek my eie steel band kon gedoen het? Sou ek my eie kinders kan georganiseer het? In die tipe projekte wat ons doen. Dis alles daar, en moenie praat van die Liggiefees nie, die Liggiefees is ook die main character.

Ek is seker nou al deel van dié Liggiefees, O jene, seker al vir sestien jaar. Ek het gebeginne as kind daarso, met drama-werkswinkeltjies bywoon, dansies, en kunswerkies doen, en al daai. Tot nadat die sestien jaar verby is, toe het ek my eie, so kan ek my eie werkswinkel gebied het op my eie hande. En dis ook eintlik ’n dankie sê vir hulle, want was dit nie vir hulle nie, dan sou dit seker nie plaasgevind het nie, maar ek is bly en ek is bly dat ons almal onder een kampie kan getrek word as die Liggiefees gekom het, want as die Liggiefees hier is, daar’s meer as vyfhonderd, sewehonderd kinders wat daagliks daar opdaag en dan is daar ook ouerige mense wat daar kom sit en kom kyk wat hulle kinders doen, en wat die ander fasiliteerders doen met hulle kinders. So, ek dink die Liggiefees moet maar net aanmekaar gebeur, dis maar nou net die basiese ding wat almal bymekaar kan kry. En die tipe stories wat gevertel word, veral Khoisanstories, en my oupa en my ouma, hulle was Khoimense gewees, so ek weet nie waar ek afstam nie, seker maar Namakhoi, ek moet seker nog daai loop uitvind. En, hulle is eintlik van Leliefontein, as ek reg is, Ouma, Oupa, nè? Hulle’s eintlik van daai area, so ek sal nie eintlik weet nie, tensy ek die navorsing gaan doen het.

En, wat vir my ook gelukkig maak, is dat, ek is net bly vir wat hulle kon gedoen het vir die dorp en vir van ons in die dorp. En my oupa het ook baie kinders bygestaan met storiegoedjies en gehelp, en geadverteer. My ouma ook, my ouma was ’n sportboffin gewees, sy’t baie tennistafel gespeel en dan tennis. My ouma was baie oorspronklik, netbal veral – o, julle moenie praat van rugby nie. My oupa was nou weer baie opreg, hy wil net altyd alles na sy sin hê en wat hy nie altyd kan reggekry het nie. My ouma het nou maar net al aan die sy gestap. En hulle is nou al meer as drie jaar [oorlede] (onhoorbaar 09:33), so dis nou net ons wat die agtergeblywendes is, so ons sal nou maar kyk om onse ding vorentoe te vat en dan nie vir hulle in die steek te laat nie, want was dit nie vir hulle nie, sou ons nie hier gewees het nie.

En, ek wil ook een ding sê voor ek vergeet, hulle het ’n spesifieke boek uit gehad, Voordat my storie onder die sand verdwyn, en ek het nooit geworry met daai boek nie, tot ’n dag toe ek net seker, ek dink so vier, vyf versies net so deurgelees en vir my was dit, nee, man, dié mense kan nooit ’n boek gemaak het nie, maar ons bly dan in ’n rural area, hoe, waar pas dit? En dit wys net, alles kan gebeur, as jy net glo, en alles sal regkom. Toe het die mense dan nou ’n boek uit, en ek is nou verstom oor dié boek en ek is so opgewonde oor die boek. En die een dag, teen my spyt, die boek was in ’n rugsak van my, met ’n hele paar persoonlike goedjies van my in en ek maak my klaar om die boek te lees, en ek wil die boek deurgaan, ons wil eintlik, soos in ’n drama-, ’n dramastukkie wil ons oor daai storie gedoen het, spesifiek van wat my oupa van gepraat het. En toe ek weer net by ’n besef kon kom, toe’s my hele rugsak net weg, met boek en al. En ek het toe nou nie geworry van my ander persoonlike goed wat in die sak was nie, ek was meer geworry oor die boek. Want vir my voel dit net, boeke het meer waarde as enigiets anders. En tot hierdie oomblik toe, nou nog is daai boek nog steeds weg. Maar gelukkig het ek ’n spesiale DVD copy, het ek hier binne, maar dit is mos nou anders as die boek, so, ek is net ’n bietjie net versigtig en op die uitkyk vir daai boek, maar ek dink nie ek sal weer ooit nie daai boek kan kry nie, tensy ek nie ’n copy van hom kry nie.

Maar soos ek sê, ek is eintlik bly hulle het vir ons so grootgemaak, en wat ons kan doen in die gemeenskap, en my oupa het vir ons baie geleer van dissipline veral. Dissipline was sy ding gewees. ’n Kind wat nie dissipline gehad het nie, hy het hom gegee en hy het hom gesôre dat hy hom moet kry. En niemand het ’n keuse gehad nie, as dit by oom Appie kom nie. Sodra oom Appie daar by, op die bar se stoep gesit het, met sy koerant en sy Stoney, of sy Tab, en iemand kom daar aan wat baie graag in die bar in wil gaan en hy gewaar oom Appie, hy draai in sy spore weer honderd persent terug, want oom Appie sit voor die bar. So groot respek het die mense vir my oupa gehad in die dorp.

So, ek kan nou nie baie gaan daar nie, want ek moet net sê, was dit nie vir hulle nie, sou ons nie gewees het waar ons was nie.

Hoe was hulle betrokke gewees, jou oupa-hulle, by die Liggiefees?

My oupa was baie aktief betrokke by die Liggiefees. Ek dink die Liggiefees is 2000 begin, nè? 2000 het ons die eerste Liggiefees gehou. En ek dink 2001, toe raak my oupa deel van die Liggiefees. Van 2001 af tot 2000 en …. 14, 13, 14 het hy, was hy nog steeds betrokke gewees en my ouma was ook so deelname aan dit. Na daai het hy mos beginne siek raak. Maar in die tyd wat hy deel was, van die Liggiefees, het hy baie nogals gedoen. Ons het ’n jeugbrigade gehad, ons het, en ons het die marching band gehad en volgens die brigade was hy betrokke by die Liggiefees. En ons almal wat daar was, het deelname gehad aan die brigade en deur die brigade het ek ook maar gegaan, Liggiefees, brigade, Liggiefees, brigade, maar ek was daar, en deur hom was dit lat dit moet wees.

En dan het hy ook uitgegaan, partykeer, soos die mense wil so deur die bôggelô (?? 13:41) gehou het, dan het hy aangehou en geloop klop aan daai deur, en maak oop die deur, dit moet gebeur, dit moet plaasvind; maak nie saak wat jy sê nie, sy woord is wet. Hy’t altyd so half reëlings getref, daai dat dinge nou net in plek kan val, vir die hele week miskien. En, hy en … Mark Fleischman en Jenny-hulle het ’n baie goeie verstandhouding gehad en hulle kan lekker met mekaar gekommunikeer het. So, my oupa was baie betrokke gewees, dis wat ek nou kan sê

Dink jy daar is enige tekorte by die Liggiefees, of hoe sou jy sien, hoe kan die Liggiefees verbeter?

Die Liggiefees soos hy, soos hy al die tyd was, ek dink hy verbeter elke jaar. Ek kan nie sê daar moet nog iets bykom nie, maar soos die jare gegaan het, het alles verbeter. Verstaan? In die begin was ons space baie klein gewees, want ons was mos by die ou skooltjie self gewees, eerste gewees. En daarvan af, toe gaan dit na die skool toe, en van die skool na die parkie, so ek kan nie sê daar moet nog iets bykom nie. Maar wat ek kan sê, is dit verbeter net elke jaar. So, as dit gebeur, dan, dit is ’n wow-moment as dit gebeur, want jy sit en dink nou net, ja, ek wonder wat dit nou is? Ek wonder wat gaan dit wees? Dan, so, hulle verbaas ook somtyds vir ons, so ons moet ook maar net in nuuskierigheid sit en wag en sien wat hulle nou kom, en daai. Almal is mos nou, mos nou veral excited as dit daai Sondag is. Die mingle en die meet van die studente en ek weet nie wat, en al daai. Daai is eintlik die niceste stukkie van die meeting van die Sondag. Wat ek ook wil gesêre het, is, ek dink nie hulle moet iets by add nie. Verstaan? Want hulle almal se minds is creative en elke jaar kom daar nou net iets nuuts by, soos verlede jaar, voor verlede jaar was die steel band nie daar nie. Verstaan? En verlede jaar was die steel band daar en ek kon dit gedoen het daar. So, dié jaar, ons hoop maar daar gaan nog iets bykom, en dat die jaar van volgende jaar wat nog sal kom, ek hoop net daar sal iets bykom wat ook ’n wow-moment sal wees vir ons almal. Maar verderaan kan ek nie nog daar vinger wys daarnatoe nie. Ek het nie ’n probleem nie, so, die Liggiefees moet maar net kom. Dat die liggies kan brand.